Jak rząd manipuluje uszczelnieniem VAT
Dzisiaj postaram się pokazać z jaką hipokryzją mamy do czynienia w przypadku propagandy rządu o uszczelnianiu systemu VAT.
Nie będzie to w 100% dokładnie wyliczenie. Ma ono tylko z grubsza pokazać, że rzekome uszczelnianie VAT nie ma nic wspólnego z walką z mafiami VATowskimi.
Do tej prostej kalkulacji potrzebuję tylko trzy dane:
1. Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT
Tutaj za lata 2010 - 2018 posługiwałem się raportami NIK o kontroli budżetu. Dla 2019r. posłużył mi raport Ministerstwa Finansów. Dla 2020r. wziąłem szacunkowe dane o wykonaniu budżetu.
2. Inflacja
Tutaj posłużyłem się danymi GUS. Na "ogólną" inflację składa się wiele czynników. Jednak ze względów uproszczenia biorę pod uwagę tylko ogólny wskaźnik inflacji.
3. Wzrost PKB
Tutaj posłużyłem się danymi z raportów NIK i GUS. Także na wzrost PKB składają się różne czynniki. Jednak także ze względów uproszczenia biorę pod uwagę tylko ogólny wskaźnik wzrostu PKB.
Tak przeprowadzona kalkulacja jest oczywiście obarczona dużym błędem. Jednak nie zakłóca to nadto ogólnego obrazu kalkulacji.
W pozycji "Moja kalkulacja wpływów z tytułu VAT" robię proste obliczenie: Rzeczywiste wpływy z VAT w poprzednim roku + inflacja rzeczywista + wzrost PKB rzeczywisty = Moja kalkulacja
Przykład:
Wpływy z VAT w roku poprzednim - 100 mld zł + Inflacja 5 % = 105 mld zł + Wzrost PKB 5 % = 110,25 mld zł
2010 rok
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 107.880.300.000 zł
2011 rok
Planowana inflacja - 2,3 %
Planowany wzrost PKB - 3,5%
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 119.300.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 4,3 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 4,3 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 120.832.000.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 117.357.476.475 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 3.472.523.525 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 2,96%
2012 rok
Planowana inflacja - 2,8 %
Planowany wzrost PKB - 2,5 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 132.165.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 3,7 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 1,9 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 120.000.700.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 127.683.536.896
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - 7.682.836.896
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 6,02 %
2013 rok
We wrześniu 2013r. była nowelizacja budżetu. Ja podaję dane z pierwotnej ustawy budżetowej, chyba że zaznaczono inaczej.
Planowana inflacja - 2,7 %
Planowany wzrost PKB - 2,2 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 113.000.000.000 zł (po nowelizacji)
Rzeczywista inflacja - 0,9 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 1,6 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 113.411.500.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 123.017.997.601 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - 9.606.497.601 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 7,81 %
2014 rok
Planowana inflacja - 2,4 %
Planowany wzrost PKB - 2,5 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 115.700.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 0,0 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 3,4 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 124.262.200.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 117.267.491.000 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 6.994.709.000 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 5,97 %
2015 rok
W grudniu 2015r. była nowelizacja budżetu. Ja podaje dane z pierwotnej ustawy budżetowej, chyba że zaznaczono inaczej.
Planowana inflacja - 1,2 %
Planowany wzrost PKB - 3,4 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 121.301.000.000 zł (po nowelizacji)
Rzeczywista inflacja - minus 0,9 % (realna deflacja)
Rzeczywisty wzrost PKB - 3,6 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 123.120.800.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 127.577.018.447 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - 4.456.218.447 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 3,49 %
2016 rok
W listopadzie i grudniu 2016r. były nowelizacje budżetu. Ja podaje dane z pierwotnej ustawy budżetowej, chyba że zaznaczono inaczej
Planowana inflacja - 1,7 %
Planowany wzrost PKB - 3,8 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 128.683.000.000 zł (po nowelizacji)
Rzeczywista inflacja - minus 0,6 % (realna deflacja)
Rzeczywisty wzrost PKB - 2,7 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 126.584.100.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 125.686.391.230 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 897.708.770 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 0,71 %
Od 1 lipca 2016r. obowiązek JPK.VAT dla dużych podmiotów gospodarczych.
2017 rok
W listopadzie i grudniu 2017r. były nowelizacje budżetu. Ja podaje dane z pierwotnej ustawy budżetowej, chyba że zaznaczono inaczej
Planowana inflacja - 1,3 %
Planowany wzrost PKB - 3,6 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 143.483.000.000 zł (po nowelizacji)
Rzeczywista inflacja - 2,0 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 4,6 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 156.801.200.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 135.055.107.972 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 21.746.092.028 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 16,11 %
Od 1 stycznia 2017r. obowiązek JPK.VAT dla małych i średnich podmiotów gospodarczych.
2018 rok
Planowana inflacja - 2,3 %
Planowany wzrost PKB - 3,8 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 166.000.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 1,6 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 5,1 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 174.947.100.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 167.434.830.179 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 7.512.269.821 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 4,49 %
Od 1 stycznia 2018r. obowiązek JPK.VAT dla mikro przedsiębiorców.
2019 rok
Planowana inflacja - 2,3 %
Planowany wzrost PKB - 3,8 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 179.600.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 2,3 %
Rzeczywisty wzrost PKB - 4,0 %
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 180.891.751.000 zł
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 186.129.718.632 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - 5.237.967.632 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 2,81 %
2020 rok
W listopadzie i grudniu 2020r. była nowelizacja budżetu. Ja podaje dane z pierwotnej ustawy budżetowej, chyba że zaznaczono inaczej
Planowana inflacja - 2,5 %
Planowany wzrost PKB - 3,7 %
Planowane wpływy do budżetu z tytułu VAT - 196.500.000.000 zł
Rzeczywista inflacja - 3,4 %
Rzeczywisty wzrost PKB - minus 2,8 % (szacunek GUS, nie ma jeszcze dokładnych danych)
Rzeczywiste wpływy do budżetu z tytułu VAT - 186.889.800.000 zł (+/- 1 miliard zł, ponieważ dane pochodzą z szacunkowego wykonania budżetu za 2020r.)
Moja kalkulacja wpływów do budżetu z tytułu VAT - 181.804.892.559 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w zł - minus 5.084.907.441 zł
Odchyłka wpływów do mojej kalkulacji w % - 2,80 %
Przeliczmy sobie średnio jak duże są odchyłki faktyczne od mojej prostej kalkulacji.
Lata 2011 - 2015
Średnia odchyłka w % - 5,25 %
Realnie wpływy do budżetu z tytułu VAT były średnio o 1,68 % mniejsze niż moje kalkulacje.
Lata 2016 - 2020
Średnia odchyłka w % - 5,38 %
Realnie wpływy do budżetu z tytułu VAT były średnio o 4,26 % większe niż moje kalkulacje.
Lata 2011 - 2020
Średnia odchyłka w % - 5,32 %
Realnie wpływy do budżetu z tytułu VAT były średnio o 1,29 % większe niż moje kalkulacje.
Przy tak prostej kalkulacji trzeba mieć na uwadze duży margines błędu.
Zauważymy jednak, że jedynym rokiem, w którym drastycznie różni się moja kalkulacja od rzeczywistych wpływów z tytułu VAT, jest 2017 rok. Jest to pierwszy rok, w którym JPK.VAT zaczął obowiązywać małe i średnie przedsiębiorstwa, czyli zdecydowaną większość podmiotów gospodarczych w Polsce.
Jeśli byśmy z wyliczeń średnich odjeli 2017r. to wyjdzie, że średnia odchyłka od mojej kalkulacji w latach 2016 - 2020 wyniosła by tylko 2,70 %, średnie wpływy do budżetu były by większe o 1,30 % od mojej kalkulacji, a w latach 2011 - 2020 odchyłka wyniosła by średnio 4,12 %.
Z tego prostego wyliczenia wynika, że jedynym uszczelnieniem podatku VAT było wprowadzenie JPK.VAT. Należy jednak pamiętać o tym, że JPK.VAT został wprowadzony ustawą z września 2015r., natomiast obowiązek przekazywania comiesięcznie plików JPK.VAT został wprowadzony ustawą z maja 2016r.
CDN...